Przygotowanie środowiska do programowania jest pierwszym krokiem do nauki Pythona. Przedstawię proces instalacji i konfiguracji środowiska dla Python 3 w systemie operacyjnych Ubuntu LTS. Pokażę także, jak uruchomić i skonfigurować środowisko wirtualne venv, co pozwoli uniknąć konfliktów z innymi modułami Pythona. Na koniec, dla ułatwienia pisania poprawnego kodu zainstalujemy edytor IDE, dokładnie będzie to edytor VSCodium.
SPIS TREŚCI
Instalacja Pythona na Ubuntu LTS
Instalacja najnowszej wersji Pythona
Ustawienie domyślne najnowszej wersji Pythona
Instalacja Pythona na Ubuntu LTS
Sprawdzenie wersji Pythona
Ubuntu, jak i inne wersje dystrybucji Linux opartego na Debian są dostarczone z zainstalowanym Python 3. Zanim przejdziemy dalej, należy upewnić się, że pakiety systemowe są zaktualizowane do najnowszych dostępnych wersji:
sudo apt update && sudo apt upgrade -y
Teraz możemy sprawdzić wersję Python 3 zainstalowaną w systemie, wykonując polecenie:
python3 --version
lub krócej:
python3 -V
Tak to wygląda u mnie na Ubuntu 22.04.2 LTS:
Gdyby zdarzyłoby się, że nie mamy zainstalowanego Python 3, to możemy go zainstalować poleceniem:
sudo apt install python3
Instalacja najnowszej wersji Pythona
Jeśli potrzebujemy najnowszej wersji Pythona, to możemy skorzystać z pakietu Deadsnakes PPA, który zapewnia najprostszą metodę instalacji Pythona na Ubuntu LTS. Umożliwia także użytkownikom otrzymywanie ciągłych aktualizacji, poprawek błędów i aktualizacji zabezpieczeń.
Najnowsza wersja Pythona to Python 3.11.3, która została wydana 5 kwietnia 2023 roku.
Na początku instalujemy wymagane pakiety zależności:
sudo apt install software-properties-common
Dodajemy PPA deadsnakes do listy źródeł menedżera pakietów APT:
sudo add-apt-repository ppa:deadsnakes/ppa
Po dodaniu PPA możemy zainstalować Pythona 3.11.3 na Ubuntu za pomocą polecenia:
sudo apt install python3.11
Na koniec sprawdzamy, czy nowy Python jest zainstalowany:
python3.11 -V
W ten sposób mamy zainstalowany najnowszy Python 3.11.3
Ustawienie domyślne najnowszej wersji Pythona
Po zainstalowaniu najnowszej wersji Pythona, polecenie python3 można ustawić tak, aby wskazywało nam najnowszą wersję Pythona, a nie jak teraz starszą wersję.
Można to zrobić za pomocą polecenia alias. Polecenie alias umożliwia tworzenie skrótów do poleceń lub nadpisywanie domyślnych opcji dla istniejących poleceń.
Sprawdźmy jeszcze, jaki i gdzie mamy zainstalowany Python:
ls -ls /usr/bin/python*
Tworzymy więc alias dla polecenia python3, aby wskazywał na najnowszą zainstalowaną wersję Pythona 3.11.3:
alias python3=/usr/bin/python3.11
Mamy teraz najnowszą wersję Pythona pod poleceniem python3:
python3 -V
Niestety, po zamknięciu lub ponownym uruchomieniu systemu ustawienia aliasów nie są zachowywane. Dlatego musimy dodać nasz alias do pliku bash_aliases, aby zmiana była trwała.
Za pomocą edytora nano otwieramy plik bash_aliases:
sudo nano ~/.bash_aliases
Dodajemy nasz alias:
alias python3=/usr/bin/python3.11
Zapisujemy zmiany za pomocą Ctrl + o i wychodzimy z edytora za pomocą Ctrl + x.
Na koniec aktywujemy alias poleceniem:
source ~/.bash_aliases
venv – Środowisko wirtualne na Ubuntu LTS
Środowisko wirtualne jest to izolowane miejsce, w którym można zainstalować i korzystać z różnych wersji Pythona i jego modułów bez konfliktów z pozostałymi zainstalowanymi modułami. Dzięki temu możemy pracować nad różnymi projektami w różnych środowiskach i uniknąć problemów związanych z różnymi konfliktami między tymi projektami.
Środowisko wirtualne venv instalujemy poleceniem:
sudo apt install python3-venv
Jeśli zainstalowaliśmy i używamy Pythona 3.11, to środowisko wirtualne venv instalujemy poleceniem:
sudo apt install python3.11-venv
Na potrzeby nauki Pythona utwórzmy nowy katalog, a następnie przejdźmy do niego:
mkdir NaukaPython
cd NaukaPython
W moim przypadku jest to katalog NaukaPython, w którym będę przechowywał środowiska wirtualne.
Środowisko wirtualne tworzy się poleceniem:
python3 -m venv my_venv
Moje środowisko nazwałem my_venv, ale można użyć dowolnej innej nazwy.
Aktywacja środowiska wirtualnego:
source my_venv/bin/activate
Tak wygląda linia poleceń po aktywacji środowiska wirtualnego:
(my_venv) zibi@ubuntu:~/NaukaPython$
Nazwa środowiska my_venv jest na początku umieszczona w nawiasach.
Możemy również potwierdzić, że znajdujemy się w środowisku wirtualnym, sprawdzając lokalizację interpretera Pythona:
which python
Uzyskana lokalizacja pokazuje, że Python jest w naszym uruchomionym środowisku.
/home/zibi/NaukaPython/my_venv/bin/python
W środowisku wirtualnym możemy użyć polecenia python zamiast python3, jeśli tylko tak wolimy. Poza środowiskiem używamy wyłącznie polecenia python3.
Jeśli chcemy opuścić środowisko wirtualne, należy użyć polecenia:
deactivate
Tak to u mnie wygląda:
IDE – Instalacja VSCodium na Ubuntu LTS
IDE (ang. Integrated Development Environment), czyli zintegrowane środowisko programistyczne to zestaw przydatnych programów scalonych w jeden interfejs graficzny, dzięki czemu otrzymujemy szereg przydatnych narzędzi ułatwiających pisanie poprawnego kodu.
VSCodium jest klonem popularnego edytora Visual Studio Code firmy Microsoft. Wygląda i działa dokładnie tak samo, jak VS Code z tą różnicą, że VSCodium nie śledzi użytkowników, bo nie zawiera żadnych dodatków śledzących i telemetrycznych firmy Microsoft.
Żeby zainstalować VSCodium, najpierw dodajemy klucz GPG repozytorium:
wget -qO - https://gitlab.com/paulcarroty/vscodium-deb-rpm-repo/raw/master/pub.gpg | gpg --dearmor | sudo dd of=/usr/share/keyrings/vscodium-archive-keyring.gpg
Następnie dodajemy samo repozytorium:
echo 'deb [ signed-by=/usr/share/keyrings/vscodium-archive-keyring.gpg ] https://download.vscodium.com/debs vscodium main' | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/vscodium.list
Teraz aktualizujemy system i instalujemy VSCodium:
sudo apt update && sudo apt install codium
Po instalacji, z listy zainstalowanych aplikacji możemy wyszukać edytor i uruchomić go: